Του Νικόλα Πέτρου Καπαρτή,
Οργανωτικό Στέλεχος ΣΗΔΗΚΕΚ-ΠΕΟ
Λάμψη, φωτάκια, στολίδια, είναι μόνο μερικές από τις λέξεις που μπορεί κανείς να φέρει στο μυαλό του ακούγοντας τη φράση γιορτές των Χριστουγέννων. Πρόκειται για μια περίοδο που για αρκετούς είναι η πιο σημαντική της χρονιάς, καθώς ο κόσμος βάζει τα «καλά» του, πάει για ψώνια και γιορτάζει με αγαπημένα του πρόσωπα. Για άλλους δε, οι γιορτές αυτές δεν είναι τίποτε περισσότερο παρά μια καπιταλιστική νότα η οποία αποσκοπεί μονάχα στο κέρδος, ντύνοντας το σκοπό της αισχροκέρδειας της με το περιτύλιγμα της «μαγείας» των Χριστουγέννων. Δεν είναι διόλου τυχαίο που οι διαφημίσεις για δώρα και ρουχισμό -με τις δήθεν εκπτώσεις-, το στόλισμα και το αγοραστικό κλίμα των εορτών, αρχίζουν αρκετές βδομάδες πριν τα Χριστούγεννα. Πρόκειται για μια καπιταλιστική «ιεροτελεστία», η οποία αποκοπεί στην έγκαιρη προετοιμασία του καταναλωτή για ξόδεμα των χρημάτων του, είτε τα διαθέτει είτε όχι, με μοναδικό στόχο των εργοδοτών την αποκόμιση όλο και περισσότερου κέρδους.
Βέβαια, για να μπορεί να σταθεί όλη αυτή η βιομηχανία κέρδους, τις πλάτες τους δυστυχώς βάζουν και πάλι οι αφανείς ήρωες, που δεν είναι άλλοι από τους εργαζόμενους. Είναι αυτοί που καλούνται να μείνουν μακριά από τις οικογένειες τους αυτές τις μέρες αγάπης, για να μπορέσουν να συντηρήσουν το ίδιο τους το σπίτι. Καλά διαβάζετε. Οι ήρωες των Χριστουγέννων δεν είναι ούτε οι Άγιοι Βασίληδες, ούτε τα ξωτικά, ούτε οι χιονάνθρωποι, αλλά οι ίδιοι εργαζόμενοι που παρά το γεγονός ότι σχεδόν όλοι οι συνάνθρωποι τους διασκεδάζουν σε μπαράκια, γιορτάζουν με αγαπημένα τους πρόσωπα, ψωνίζουν δώρα και ρουχισμό, οι ίδιοι αγωνίζονται για το μεροκάματο σε αντίξοες ψυχολογικές συνθήκες για τους ίδιους. Καθώς μια τέτοια αντιφατική κατάσταση για ένα άνθρωπο δεν είναι διόλου εύκολη να τη χειριστεί κανείς ψυχικά, είτε το αντιλαμβάνεται είτε όχι.
Αν δεν είναι ηρωίδα η νοσηλεύτρια που εφημερεύει παραμονή πρωτοχρονιάς για να φροντίσει τους ασθενείς που την έχουν ανάγκη, την ώρα που οι υπόλοιποι βρίσκονται με τα αγαπημένα τους πρόσωπα ή διασκεδάζουν, τότε ποια είναι; Αν δεν είναι ήρωας ο σερβιτόρος που δίνει το άπαν τον δυνάμεων του να εξυπηρετήσει τους θαμώνες στο μαγαζί όπου εργάζεται παραμονή Χριστουγέννων, τότε ποιος είναι; Αν δεν είναι ηρωίδα η πωλήτρια σε καταστήματα ένδυσης ή υπόδησης που εργάζεται ανήμερα Χριστουγέννων ενώ όλοι οι υπόλοιποι βρίσκονται σε γιορτινά τραπέζια με τις οικογένειες τους, τότε ποια είναι; Αν δεν είναι ήρωας ο εργαζόμενος στους χώρους στάθμευσης, ο οποίος έχει τα μάτια του δεκατέσσερα για να εξυπηρετήσει όλους όσους επισκέπτονται το κέντρο της πόλης για τις ημέρες των εορτών, τότε ποιος είναι; Αν δεν είναι ήρωες οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες σκυβάλλων που περισυλλέγουν την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι απολαμβάνουν τις εορτές των Χριστουγέννων, τότε ποιοι είναι;
Βέβαια, η ηρωοποίηση των εργαζομένων χωρίς αυτή να συνοδεύεται από μια υποτυπώδη πολιτική ανάλυση, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα. Διότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι ήρωες διότι είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν αυτές τις γιορτινές ώρες. Αυτοί οι άνθρωποι είναι ήρωες καθώς τυγχάνουν εκμετάλλευσης και δεν απολαμβάνουν τις αργίες, όπως τις απολαμβάνεις κι εσύ, oύτε λαμβάνουν υπερωρίες και παρ’ όλα αυτά δίνουν τη δική τους μάχη. Αυτοί οι άνθρωποι είναι ήρωες γιατί παραμελούν την προσωπική τους ευτυχία για να φροντίσουν τις οικογένειες τους. Αυτοί οι άνθρωποι είναι ήρωες διότι λαμβάνουν μισθούς πείνας, την ώρα που τα αφεντικά τους θα αυξήσουν περισσότερο τα πλούτη τους από τα κέρδη των εορτών. Αυτοί οι άνθρωποι είναι ήρωες γιατί βάζουν πάνω από την ψυχική τους υγεία την ίδια τους τη διαβίωση. Και γιατί αυτό; Επειδή το καπιταλιστικό σύστημα βάζει τους ανθρώπους στην κρεατομηχανή και τους αλέθει. Η εκμετάλλευση που υφίστανται αυτοί οι άνθρωποι θα έπρεπε να με αφορά και εμένα και εσένα, όχι μόνο τον ίδιο τον εργαζόμενο. Όσο σκληρό κι αν ακούγεται μας καθιστά και συνένοχους το γεγονός ότι κλείνουμε τα αυτιά και τα μάτια, αδιαφορώντας για την εκμετάλλευση που τυγχάνουν αυτοί οι εργαζόμενοι. Εξάλλου, σε αυτή τη δυσοίωνη θέση θα μπορούσε κάλλιστα να ήσασταν κι εσείς ή αύριο να βρεθείτε κι εσείς.
Υπομονή, κατανόηση, αλληλεγγύη
Απ’ εκεί και πέρα, αν θέλουμε ακόμη να αποκαλούμαστε άνθρωποι, το λιγότερο που έχουμε να επιδείξουν προς αυτούς τους εργαζομένους είναι κατανόηση και αλληλεγγύη. Να θυμάσαι πως την ώρα που εσύ διασκεδάζεις με την παρέα σου ο άνθρωπος που σου έφτιαξε ή σέρβιρε το ποτό και το φαγητό σου, βρίσκεται μακριά από τα αγαπημένα του πρόσωπα για να πάρει ένα κομμάτι ψωμί στο σπίτι του. Το ελάχιστο που μπορείς να κάνεις είναι να του συμπεριφερθείς με ευγένεια και να τους δώσεις σεβασμό που του αξίζει. Να θυμάσαι επίσης πως την ώρα που πας με γεμάτο το πορτοφόλι για ψώνια, αυτός που σε εξυπηρετήσει δεν έχει την ίδια τύχη, οπόταν το λιγότερο που μπορείς και το πιο εύκολο, είναι η συμπεριφορά σου να είναι άψογη απέναντι, ακόμη και αν δεν ικανοποιήσει όλες σου τις απαιτήσεις ως καταναλωτής. Εν κατακλείδι, το συμπέρασμα είναι ότι την ώρα που εμείς διασκεδάζουμε και είμαστε ευτυχισμένοι, κάποιος δίπλα μας εργάζεται και δεν απολαμβάνει τα ίδια αγαθά ή στιγμές με εσένα. Ούτε έχει την ευχέρεια να αγκαλιάσει τα αγαπημένα του πρόσωπα. Ούτε έχει τη δυνατότητα να δειπνήσει με τη σύζυγο και τα παιδιά του. Γι’ αυτό, μην γίνεις ο λόγος που αυτός ο συνάνθρωπος σου, θα γίνει περεταίρω δυστυχής τις ημέρες των εορτών. Ήδη φρόντισε γι’ αυτό σε μεγάλο βαθμό το καπιταλιστικό σύστημα.
