Το 1993, ο ΟΗΕ όρισε τη 17η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Μέρα για την εξάλειψη της φτώχειας, με στόχο να αναδείξει το φαινόμενο της φτώχειας και να ωθήσει τα κράτη, ανά το παγκόσμιο, να ενεργήσουν αποτελεσματικά για τη μείωση του. 25 χρόνια μετά, τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά αφού οι αριθμοί των απόλυτα φτωχών και των ατόμων που βρίσκονται στο κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού όχι μόνο δεν έχουν μειωθεί, αλλά έχουν αυξηθεί πληθυσμιακά και επεκταθεί γεωγραφικά.
ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ 17Η ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ – ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΞΑΛΕΙΨΗ ΤΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ
Το 1993, ο ΟΗΕ όρισε τη 17η Οκτωβρίου ως Παγκόσμια Μέρα για την εξάλειψη της φτώχειας, με στόχο να αναδείξει το φαινόμενο της φτώχειας και να ωθήσει τα κράτη, ανά το παγκόσμιο, να ενεργήσουν αποτελεσματικά για τη μείωση του. 25 χρόνια μετά, τα αποτελέσματα είναι απογοητευτικά αφού οι αριθμοί των απόλυτα φτωχών και των ατόμων που βρίσκονται στο κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού όχι μόνο δεν έχουν μειωθεί, αλλά έχουν αυξηθεί πληθυσμιακά και επεκταθεί γεωγραφικά.
Οι συνεχιζόμενες νεοφιλελεύθερες πολιτικές του καπιταλιστικού συστήματος και η ασυδοσία της ελεύθερης αγοράς, έχουν οξύνει τις κοινωνικές ανισότητες, την φτώχεια και το χάσμα μεταξύ φτωχών και πλουσίων. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας εκτιμά ότι 3 δις. άνθρωποι αμείβονται με λιγότερα από 2 δολάρια την ημέρα τη στιγμή που το 1% κατέχει περισσότερο πλούτο από το 99% του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτή η κατάσταση καταδικάζει εκατομμύρια ανθρώπους στην πείνα, την εξαθλίωση και το θάνατο και άλλους τους εξαναγκάζει στη μετανάστευση.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, 1 στους 4, δηλαδή 117.5 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται στο κίνδυνο της φτώχειας. Παρά τον στρατηγικό στόχο που έθεσε η Ε.Ε. μέχρι το 2020 να μειώσει τα άτομα που βιώνουν τη φτώχεια αποτυγχάνει να εκπληρώσει αυτό τον στόχο ως αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που η ίδια ακολουθεί τα τελευταία χρόνια, των πολιτικών των περικοπών, των ιδιωτικοποιήσεων, της κατάργησης του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και της απορρύθμισης των εργασιακών σχέσων.
Στην Κύπρο, με βάση τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας, παρά τη μικρή ποσοστιαία βελτίωση το 2017, παραμένει γεγονός ότι το 25.2% εξακολουθεί να αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού με το ποσοστό των φτωχών συνταξιούχων να έχει αύξηση από το 22.9% το 2016 στο 24.6% το 2017. Οι ομάδες που βιώνουν περισσότερο τη φτώχεια και δεν μπορούν να καλύψουν βασικές ανάγκες του νοικοκυριού και των παιδιών τους είναι οι μακροχρόνια άνεργοι, οι εργαζόμενοι με χαμηλό μισθό, τα παιδιά, οι συνταξιούχοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες, οι μετανάστες κ.α.
Είναι φανερό ότι, όσο η εργασία απορρυθμίζεται στο όνομα της ευελιξίας, όσο οι συντάξεις δεν βελτιώνονται και τα οικογενειακά επιδόματα και οι υπηρεσίες δεν καλύπτουν επαρκώς τις ανάγκες των ομάδων αυτών, η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά.
Η καλύτερη αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού είναι πρώτα και κύρια η ανακατανομή του πλούτου μέσα από ένα δίκαιο κράτος πρόνοιας, περισσότερες και ποιοτικότερες θέσεις εργασίας για όλους όσους μπορούν να εργαστούν και προοδευτικές κοινωνικές μεταρρυθμίσεις για αυτούς που δεν μπορούν, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα πολιτική κοινωνικής πρόληψης του φαινομένου και όχι μόνο κατασταλτική πολιτική αντιμετώπισης του.
Για αποτελεσματική αντιμετώπιση της φτώχειας απαιτείται:
- Δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας με ρυθμισμένους όρους απασχόλησης
- Εισαγωγή νομοθετικών ρυθμίσεων που να υποχρεώνουν τους εργοδότες να εφαρμόζουν τις συμφωνημένες κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας.
- Εισαγωγή ρυθμίσεων και μηχανισμών όπου μέσα από τριμερή διάλογο θα συμφωνούνται οι ελάχιστοι όροι απασχόλησης για όσους εργαζόμενους δεν καλύπτονται από τις συλλογικές συμβάσεις
- Αύξηση των μέτρωνοικογενειακής πολιτικής, διεύρυνση των κοινωνικών παροχώνκαι υπηρεσιών προς τους εργαζόμενους γονείς για την εκπαίδευση,φροντίδα και φύλαξη των παιδιών τους.
- Στήριξη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης για άσκηση κοινωνικής πολιτικής.
- Επανεξέταση της μέχρι τώρα πορείας του ΕΕΕ στο ευρύτερο πλαίσιο της ανάγκης επάρκειας και αποτελεσματικότητας της κοινωνικής πολιτικής του κράτους.
15 Οκτωβρίου 2018